Ekmek önemlidir bizim toplumumuzda!
Herkes için olmasa da ! fakir fukara için olmazsa olmaz gıda gibidir!
Sadece gıda olarak da görmeyiz ekmeği. O hayatı tanımlamada da kullanılır.
Hayat mücadelesinde geçim sağlamak,bir iş bulmak ve para kazanmak zordur: “Ekmek aslanın ağzında” deriz!
Onun bunun kazancına haksız olarak engel oluyorsa birisi,gün gelir aynı durumla mutlaka karşılaşır diye uyarırız: “Ekmekle oynayanın ekmeğiyle oynanır” deriz!
Kendisi çalışmayıp başkasının kazancıyla geçinmeye çalışana, ihtiyaçlarını başkasından sağlayana: “Ekmek elden su gölden” deriz !
Geçimimizi sağladığımız yere, işe “Ekmek kapısı” deriz !
Uğraşıp didinmemize “Ekmek kavgası” deriz! Kazancımıza "Ekmek parası” deriz başka bir şeye harcamazmışız gibi !
Birini işten çıkarmaya, işinden atmaya “Ekmeğinden etmek” deriz !
Birinin geçimini sağladığı işini elinden almaya çalışana “Ekmeğine göz dikti” deriz!
Birine acı çektirmeye “Ekmeğine kan doğradı” deriz !
Farkında olmadan, istemediği halde birinin işine yarayacak davranışta bulunana: “Ekmeğine yağ sürdü” deriz!
Bir meslek sahibi olana “Ekmeğini eline aldı”, en zor şartlarda bile geçimin sağlamayı başarana “Ekmeğini taştan çıkarıyor” demez miyiz?
Yanında çalıştığımız birisi için “Ekmeğini yedim” deriz. Saygıda kusur etmeyeceğimizi belirtmenin bir göstergesi olarak.
Yani Türk Milleti'nde ekmek sadece yediğimiz bir gıda değildir!
Belki daha onlarca söz vardır ekmek üzerine ama yazıyı yazarken bunlar geldi aklıma.
Bir de fakir fukara için,gariban için ekmeğin ne kadar önemli olduğunu gösteren bir hatıra :
Sivas'ta yatılı lise öğrencileriyiz. Yatılı okuyanlar veya yurtta kalanlar bilir dışarıda yemek yemenin ne olduğunu !
Yemek dediysem öyle dört başı mamur bir yemek falan zannetmeyin! Arkadaşlarla toplanıp çorba içmeye gideriz. Çorba bahanesi tabii. Maksat ekmekle karnımızı doyurmak ve az parayla lokantada yemek yeme lüksünü tatmak !
İlk gittiğimiz lokanta çorbanın yanına çeyrek ekmek koyup getiriyor. Bir çırpıda ekmek bitiyor ama çorbamız var daha. Ekmek istediğimiz de ya parasını yazıyorlar hesapa ya da “Bir çorbayla bir somun ekmek mi yenir?” diye azarlıyorlar bizi.
Artık lokanta lokanta geziyorduk! Ekmeğimize laf etmeyecek ,en azından ekmeği bol verecek bir lokanta arıyorduk !
Bir gün Afyon Sokak'taki bir lokantanın önünden geçerken içeri bir baktık ki masaların üstünde bir ekmek sepetinin içinde dilimlenmiş ekmekler duruyor! Tüm masaların üzerinde var!Yani ekmek istemeye gerek yok! İstediğin kadar ye!
Dört arkadaş daldık içeri. Birer çorba istedik. Daha çorbalar yarı olmadı ki sepetteki ekmek tükendi. Biz daha bir şey demeden bir baktık garson masamızdaki boş ekmek sepetini alıp elindeki dilimli ekmek dolu sepeti masamıza koydu ! Birbirimize bakıştık arkadaşlarla. O ekmeği de yarıya indirdik bizim çorbalar da bitti!Kalktık hesabı vereceğiz.Çekinerek borcumuzu sorduk. Adam bizden sadece çorba parası aldı ! Sonrası malum! Hiç başka lokantaya gitmedik tabii.
Yıllar yılları kovaladı.90'lı yallara geldik. O zamanlar Fen Lisesi ve Anadolu Öğretmen Lisesi giriş sınavları Sivas'ta yapılıyordu.Bir minib üs tuttuk ve öğrencilerin başında Sivas'ı da bilen sorumlu olarak ben gittim.Çocukları sınava girecekleri okullara ayrı ayrı dağıttıktan sonra şu bizim meşhur lokantamız yerinde mi değil mi diye bakmaya gittim.
Yerinde ve daha da modernleşmişti ama değişmeyen tek şey masaların üstündeki ekmek dolu sepetlerdi !
Girdim. Bir masaya oturdum. "Pek bir şey değişmemiş!" dedim mırıldanarak, kasada oturan beni duydu herhalde ki yanıma gelerek "Değişmemiş dediğinize göre buranın önceki halini de biliyorsunuz demek ki " dedi.
Ben de öğrenciyken yaşadıklarımızı anlattım. Mesleğimi falan öğrendiği için bana: “Hocam sizin o bahsettiğiniz ekmek bizim burada üç tane daha şube açmamıza vesile oldu! Biz o para almadığımız ekmekten ekmek kazandık!"
Bu yazıyı niye yazdım?
Hani Niksar'da ekmek fiyatlarında önce yüksek bir zam yapılıp tepkilerden veya değil sonra geri çekildi ya !
Fırıncı arkadaşların ekmeği sadece ticari bir eşya olarak görmesine üzüldüm yahu!
Neticede biz evimize ekmek alırken onların da evine bir nevi ekmek gönderdiğimizi unutmasınlar diye!