Türkiye’de her geçen gün okuma-yazma oranlarında değişim gözlemlense de iyi bir fark henüz yaratılmadı. Okuma-yazma bilen kişi sayısı her sene arttığı gibi okuma-yazma bilmeyenlerin sayısında da net bir iyileşme kaydedilemiyor.
Türkiye’de en çok okuma-yazma bilmeyenlerin hangi şehirde olduğu merak edildiğinde haliyle gözler İstanbul’a çevriliyor. Nüfusuyla 16 milyonu aşan İstanbul’da nüfusuna oranla okuma-yazma bilmeyenlerin sayısı da kendisini gösteriyor.
TÜİK’in 2022 yılı verilerine göre Türkiye genelinde okuma-yazma konusunda en fazla bilmeyen sayısına sahip İstanbul’da 206 bin 140 okuma-yazma bilmeyen kişi bulunuyor. İstanbul’dan sonra en fazla okuma-yazma bilmeyen kişi sayısına sahip şehirler arasında ise 107 bin 922 kişi ile Şanlıurfa yer alıyor. 2 milyon 200 bin kadar bir nüfusa sahip Şanlıurfa’nın nüfusuna oranla okuma-yazma bilmeyen kişi sayısının, İstanbul’daki bilmeyen kişi sayısının neredeyse yarısı kadar olması dikkat çeken başka bir nokta oluyor.
596 bin 454 nüfusa sahip Tokat’ta da okuma-yazma bilmeyen 12 bin 5 kişi bulunuyor. TÜİK verilerine göre 2021 yılında 12 bin 746 olan okuma-yazma bilmeyen sayısının 2022 yılında 12 bin 5’e ulaşarak okuma-yazma bilen sayısının 741 kişi arttığını gösteriyor.
Tokat’ın komşu illerinden birisi olan ve 338 bin 267 nüfusa sahip Amasya’da da 2022 verilerine göre okuma-yazma bilmeyen 6 bin 815 kişi bulunuyor. 2021 yılında bu sayının 7 bin 327 olması Amasya’da okuma-yazma bilmeyen sayısının da 2022 yılında 512 kişi azaldığını gösteriyor.
1 milyon 368 bin 488 nüfusa sahip olarak Tokat’ın da en fazla nüfusa sahip komşusu olan Samsun’da da 24 bin 220 kişi okuma-yazma bilmiyor. Nüfusuna oranla okuma-yazma oranının diğer illerden daha iyi olduğu düşünülse de bu noktada okuma-yazma bilmeyen kişi sayının bir öneminin olmadığını da hatırlatmak gerekiyor.
Ordu’da ise 763 bin 190 olan nüfusa göre 33 bin 974 okuma-yazma bilmeyen kişi bulunuyor. Ordu bu noktada Samsun’dan daha az nüfusa sahipken daha fazla okuma-yazma bilmeyen kişi sayısına sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Tokat’ın diğer komşu illeri Sivas’ta ise 634 bin 924’lük bir nüfusta 24 bin 303, 524 bin 130 nüfusa sahip Çorum’da 18 bin 339 ve 418 bin 442 nüfusa sahip olan Yozgat’ta ise 12 bin 802 okuma-yazma bilmeyen kişi bulunuyor.
Tokat, okuma-yazma bilmeyen kişi sayısı konusunda komşu illerin birçoğundan daha iyi sayılara sahip gibi dursa da eğitimin önemini ve sayıların bir öneminin olmadığını hatırlatmak gerekiyor. Türkiye genelinde okuma-yazma oranlarının daha iyi noktalara taşınması ve aydın, çağdaş bir Türkiye geleceği için hem okuma yazma konusunda ciddi iyileştirmelerin sağlanması hem de vatandaşların yaşları kaç olursa olsun okumaya ve düşünmeye teşvik edilmelerinin sağlanması bekleniyor.
Ahmet ÖZTÜRK - Niksar Danişmend (Özel Haber)