ZAMANA DİRENEN BAKKAL KADİR
Niksar’ın duayen esnaflarından 78 yaşındaki Kadir Tuzemen, yarım asırdan bu yana Arasta Çarşısında bulunan sekiz metrekarelik dükkanı işletiyor.
50 yıldan bu yana babadan kalma işyerinde birçok anı biriktirdiğini söyleyen 3 çocuklu Kadir Tuzemen, zamanında çok fakirlik çektiğini ama küçücük dükkandan elde ettiği kazançla çocuklarını okutup ev satın aldığını ifade etti.
Elli yıldır burayı işletmekteyim, sekiz metrekare babamdan kalma bir yer, kendi yerimiz askerlikten beri buradayız. 3 çocuğum var hepsini buranın kazancıyla büyütüp yetiştirdim, ev yaptım. Yani biz çok fakir bir kişiydik, askerden geldim babam vefat etmişti, evde tüp dahi yoktu tüp. Ufak tüp almak bile yoktu yani çok bir fakirlikten gelme. Arkadaşların sayesinde burayı açtık, hatta askerden geldim burada bizim mahalleden Yılmaz abi vardı herkes tanır onu. Dedi ki ya sen boş gezince bu durum beni sıkıyor dedi. Bana 250 lira ver, ceketimi alayım, çıkayım dedi. Oyuncak falan satıyordu o da. Kör Yılmaz derlerdi, tamam dedim bende. Neyse anneme dedim anne hiç para var mı? Annem dedi ki bir ölümlük düğünlük 50 lira param var dedi, 50 lira sadece. Arkadaşların yardımıyla falan yaptık. O arada da işler çok iyiydi eskiden Samsun'a her hafta Samsun'a gidip mal alıyorduk. Selahattin Boyundelik bizim eniştemiz amcamın kızının kocası. Onların da büyük dükkanları vardı. Hasan Özgen'le falan. Dedi ki ne yapıyorsun? Böyle böyle Hasan'ın yanına uğra, sana dedi adres versin git oradan istediğin kadar mal al dedi. Samsun'a gittik Köksallar ki Samsun'un en büyük tüccarları. Köksallardan mal aldık. Kazdallar var onlarda büyük hırdavatçı onlardan da mal aldık geldik. Para sattıkça gönderiyorum her hafta Hacı Yurdakul'un arabayla aseler vardı büyük aseler onlarla gönderiyorum. Adamlar Allah razı olsun bizi kaldırdı, ev yaptık, evlendik çoluk çocuk sahibi olduk” dedi.
“Selahattin Hançeri rahmetle anıyorum”
Eski Belediye Başkanı Selahattin Hançer’e büyük saygı ve sevgi duyduğunu belirten Tuzemen; “Çocuğum oğlum Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ndeydi. Rahmetlik Selahattin Hançer ile çocukluk arkadaşım benim. Çocuğa yurt çıkmadı neyse buradan şöyle düşünüyorum, aklım sıra dedim ki ya dedim bu dedim biz okutamadık bunu dedim ya bu kazançlarla falan. Bir de bu her öğlende yanıma uğrardı, yok yahu senin bugün bir düşünceli görüyorum dedi. Dedim ki ya böyle böyle oğlana yurt çıkmadı dedim. Saat ikide yanıma gel dedi, ikide gittim oraya. Kredi Yurtlar Kurumu da o zaman Reşit Uslu Niksarlı. Neyse ona bir telefon açtı, ne ediyorsun, ne yapıyorsun falan diye alttan girdi ona. Ayvaz suyu da mı canın istemiyor falan. Bu arada o da dedi ki besbelli, senin de benden bir isteğin var mı dedi. Benim dedi bir kardeşim var dedi yurt çıkmamış dedi, oğlanı geri getirecekmişler dedi. Cuma günü, dış kapı öğrenci yurduna gitsin ismine baksın dedi. Neyse çocuğa telefon ettim, oğlum birkaç gün arkadaşlarınan idare et, Cuma günü dış kapı yurduna git bak dedim. 36 kişi yedekten almışlar, dördüncü sırada bizim oğlanın ismi. Ya dünyalar bizim oldu, nasıl okutacaksın Ankara gibi yerleri? Kazançlar belli, ev yaptırdık, borç var. Malı veresiye alıyoruz, üstünde ne kalırsa gerisini gönderiyoruz. Yani böyle bir hayatımız geçti, Allah'a çok şükür olsun bugün fevkalade emekliyim kendim idare ediyoruz. Selahattin Hançer’i buradan bir kez daha rahmetle anıyorum çok büyük iyliği dokundu, fotoğrafını işyerimde astım değerli bir insandı. Rahmetli benim çocukluk arkadaşımdı, sonra reislikte, reis olmadan dedi ki, reis oluyorum bana yardım edeceksin dedi. Ne demek dedim ya, tam üç ay dolaştık her tarafı, kahveleri, pazarları, mahalleleri, her tarafı” dedi.
“Dükkandaki her ürünün yerini ezbere biliyor”
8 metrekarelik dükkanında tüm malzemeleri ürünleri gözü kapalı şekilde yerlerini bildiğini kaydeden Tuzemen; “Düzenli tertipli bir insanım. Dükkanda hangi malın nerede olduğunu ezberledim gözü kapalı biliyorum. Benim şurada depom var boşalan yere hemen aynısını koyuyorum oraya. Çünkü elim atınca oradan borç çıkmasın. Sigaralar mesela hepsi cins cins. Benim torunum var lise son sınıfta İstanbul'dan geliyor bırakıyorum burayı çocuk karma karışık ediyor. Oğlum ne ettin diyorum ya dede, ne bileyim diyor bulamadım aradığımı diyor. Ben hepsini anında yerlerini ezbere biliyorum” diye konuştu.
“Eskiler çok güzeldi”
Yıllar boyu ilginç anılar biriktirdiğini de sözlerine ekleyen Kadir Tuzemen; “Şimdi bizim meşhur Kirpi Kaya’mız vardı. Kirpi Kaya ile Turhal, Zile, Tokat’a gidip beş buçuk liralık sigarayı, altı liraya alıyorduk, geliyorduk burada satıyorduk kârını bölüşüyorduk. Bir akşam da Kaya dedi ki, ya bir yemek yiyelim de gidelim dedi. Motorun arkasında koca çuval telis çuvalıyla Tokat'ta çiftçiler lokantasının önüne motoru bıraktık. Çuval arkada hiç akıl etmiyoruz ki çuvalı bira alıp gitse mahvoluyoruz. Neyse orada yedik içtik, geliyoruz şimdi Niksar'a. Büyük köprünün orada da teker patladı. Polisler de devriye geziyordu, polisler bizi görünce geri döndü kaçtılar. Bunlar kim? Neyin nesi diye. Az sonra bir ekip geldi, ne ediyorsunuz dedi. Görmüyor musun ne ettiğimizi, hırsımız bize yetiyor zaten dedik. Tamam kardeşim, yapında gedin bir şey lazım mı diye sordular. Hiçbir şey lazım değil dedik. Kaya işten anlıyordu, güzelce yaptı bindik yine tekrar geri geldik. Bu da ilginç bir anı olarak hiç aklımdan hiç gitmiyor. Çuvalı biri alıp gitse, lokantada en aşağı bir saatten fazla kaldık. Koca telis çuvalı, eskiden 120 kiloluk pirinç çuvallarının telisiydi. Onunla Samsun'a gidip geliyorduk boyna. Hacı Yurdakul'la asenin üstünde. Zaman o zamanmış diyorum, yani onu özlemişiz ya. İnan yani, o durumdan bu durum çok değişik. Yani o kadar güzel idi eskiler. Cebimiz para görüyordu, burada komşular hep bir aile gibiydik. Ben de var sana, sen de var ona birbirine. Tekel’e giderken tekel yukarıdaydı o zaman. Fırıncı Durmuş abim vardı, Allah rahmet etsin. Mehmet'in babası. Çuval elimde görünce, Kadir nereye gidiyorsun derdi, Tekel'e gittiğimi öğrenince, şu parayı alda iki kilo fazla al derdi. Yani böyle komşular nerede şimdi, şimdi herkes kendinden emin değil. dediğim gibi ne varsa eskilerde var, tüm güzellikler dostluklar samimiyetler eskidendi” dedi.